"Decydująca bitwa XX wieku"
Data rozpoczęcia: 2020-08-10
Data zakonczenia:
Już wtedy w 1920 roku zdawało się, że komuniści podbiją Polskę i pójdą dalej do Europy Zachodniej, że zawojują świat. W rzeczywistości wówczas do tego nie doszło. „Cud nad Wisłą”, zwycięstwo marszałka Piłsudskiego w bitwie z Armią Czerwoną, zatrzymało te sowieckie zakusy.
Jan Paweł II, „Pamięć i tożsamość”
15 sierpnia przypada 100. rocznica Bitwy Warszawskiej
Rząd Obrony Narodowej kierowany przez Wincentego Witosa oraz sztab Wojska Polskiego podjęły działania, które zadecydowały o zwycięstwie Rzeczypospolitej. Wojsko Polskie na czele z Marszałkiem Józefem Piłsudskim uratowało nie tylko suwerenność naszej Ojczyzny, lecz także ład demokratyczny całej Europy. Powstrzymując ofensywę Armii Czerwonej, Polacy zapobiegli rozprzestrzenieniu się rewolucji komunistycznej na Europę i tym samym zniszczeniu zachodniej cywilizacji. Brawurowa kontrofensywa znad rzeki Wieprz, dowodzona osobiście przez Naczelnego Wodza, przeszła do historii jako jeden z największych triumfów w dziejach oręża polskiego – głosi Uchwała Sejmu ws. Upamiętnienia 100. rocznicy Bitwy Warszawskiej.
Agresywne działania Rosji sowieckiej i wojna polsko-bolszewicka były konsekwencją rzuconego przez Lenina hasła: „Naprzód na Zachód – przez trupa Polski do serca Europy!”. Jak podkreślają historycy, starcie Wojska Polskiego z Armią Czerwoną miało charakter starcia dwóch różnych światów, dwóch fundamentalnych idei. Mobilizacja polskiego społeczeństwa była ogromna. Mimo, że Wielkopolska znajdowała się kilkaset kilometrów od frontu, w bezpośrednich walkach na Wschodzie brało udział również wielu Wielkopolan.
Oddziały wielkopolskie liczyły ok. 55 tys. żołnierzy. Wynika z tego, że stanowiły 15-16 proc. Jednak efekt ich działań zbrojnych był co najmniej kilkakrotnie większy. Sam Piłsudski, przebywając kilka razy w Poznaniu w latach 1919-1921 bardzo pochlebnie wypowiadał się o ich dokonaniach (…). Wielkopolanie wyróżniali się wysokimi umiejętnościami bojowymi wyniesionymi z walk I wojny światowej oraz Powstania Wielkopolskiego. Oddziały poznańskie cechowały się tzw. sprężystością organizacyjną, co oznacza, że łatwiej się nimi kierowało na polu bitwy, bo były bardziej zdyscyplinowane (prof. Janusz Karwat).
___________
Latami będzie chodzić w Belwederze,
Piłsudski nigdy nie uwierzy w trwałość,
I będzie mruczeć: „Oni nas napadną.”
Kto? I pokaże na zachód i wschód.
„Koło historii wstrzymałem na chwilę.”
(…)
Więc nie daremna była krew ulana
Zakrzepła w gwiazdki dla mrówek pod brzozą?
Czesław Miłosz Traktat poetycki
___________
Źródło:
Grzegorz Nowik, Wojna światów 1920 Bitwa Warszawska, Poznań 2011.
Jan Pawicki, Udział mieszkańców Ziemi Kościańskiej w wojnie polsko-bolszewickiej 1919/1920, Kościan 2010.
Józef Szaniawski, Marszałek Piłsudski i Polacy w obronie Europy – Cud nad Wisłą 1920, Warszawa 2007.
Rozmowa z prof. Januszem Karwatem o roli Wielkopolan w wojnie polsko-bolszewickiej https://gloswielkopolski.pl/to-wielkopolan-bali-sie-bolszewicy-w-1920-roku/ar/438739
Link do Uchwały Sejmu RP:
Program obchodów 100. rocznicy Bitwy Warszawskiej w Lesznie:
https://www.leszno.pl/Uroczyste_obchody_100__rocznicy_Bitwy_Warszawskiej_w_Lesznie.html