Obywatel świata – Polak
Data rozpoczęcia: 2020-11-17
Data zakonczenia:
Myśl polityczna tkwi w mózgu narodu. Program krąży w całym jego organizmie często nieświadomie, tak jak sok życiodajny krąży w drzewie, w jego korzeniach, pniu, konarach, gałęziach i liściach. Nie można narzucać programu bez zranienia narodu, tak jak nie można szczepić nowych latorośli bez okaleczenia drzewa. Program można odgadnąć, odczuć, wyłożyć, uzupełnić, sformułować — narzucić go niepodobna.
Ignacy Jan Paderewski
Ignacy Jan Paderewski (18.11.1860 – 29.06.1941)
Mija 160 rocznica urodzin kompozytora, pianisty – wirtuoza, premiera i ministra spraw zagranicznych RP, męża stanu, działacza społecznego i niepodległościowego.
Ogromny talent, wirtuozeria, jak i ciężka praca oraz poświęcenie otworzyły Paderewskiemu drzwi światowych salonów. Znamy go jako muzyka, wirtuoza, kompozytora i autora pieśni muzycznych na fortepian do słów m.in. Adama Asnyka, Adama Mickiewicza, utworów kameralnych na skrzypce oraz dzieł orkiestrowych. Bardzo szybko określono go mianem "króla pianistów", "mistrzem klawiatury". Koncerty na światowych estradach przyniosły mu ogromną popularność oraz nieoczekiwany sukces finansowy. Ten sprzyjający splot okoliczości oraz wszechstronność muzyka, jego autorytet, stały się punktem wyjścia do działalności społeczno-politycznej, patriotycznej i niepodległościowej. Liczne podróże koncertowe do najodleglejszych zakątków świata, występy przed włodarzami największych mocarstw wykorzystywał do szerzenia wiedzy o Polsce i o narodzie polskim.
Mimo iż szybko stał się obywatelem świata, obieżyświatem, zamieszkującym poza graniacami ojczyzny, głośno jednak mówił, że jest Polakiem i do Polski jego serce i dusza należą. Szerzył również opinię, iż jednym z warunków pokoju w powojennej Europie jest powstanie niepodległego państwa polskiego. Oddziaływanie Paderewskiego było tak silne, iż to właśnie przyjazd muzyka do Polski w grudniu 1918 roku dał impuls do wybuchu Powstania Wielkopolskiego. Przemierzając drogę od Gdańska do Poznania, pociąg z Paderewskim zatrzymywał się na każdej najmniejszej stacji. Postojom tym towarzyszyły wielkie entuzjastyczne manifestacje zwolenników polityka, ludzi dla których był autorytetem, którzy w nim złożyli swoją nadzieję na odzyskanie niepodległej ojczyzny. Padarewski witał wszystkich, dla wszystkich miał słowa otuchy w płomiennych mowach:
Nie przyszedłem po dostojeństwa, sławę, zaszczyty, lecz aby służyć, ale nie jakiemuś stronnictwu. Szanuję wszystkie stronnictwa, lecz nie będę należał do żadnego. Stronnictwo powinno być jedno: Polska, i temu jednemu służyć będę do śmierci. – przemawiał, będąc już w Warszawie, w styczniu 1919 roku.
Z wielu opracowań, biografii i wspomnień o Paderewskim możemy czerpać wiedzę o jego życiu i twórczości, dysponujemy nagraniami archiwalnymi z udziałem artysty, fotografiami, które dopełniają opowieść o tej niezwykłej postaci. Jeszcze ciekawszą stronę tej wielkiej i barwnej biografii ujawniają Pamiętniki kompozytora, wydane pod koniec lat trzydziestych XX wieku. W pismach tych będących wspomnieniami od wczesnych lat dziecięcych po współczesne autorowi, przeczytać możemy o przeżyciach, ciekawych anegdotach, pełnych humoru zdarzeniach towarzyszących mu podczas licznych podróży. Choć pamiętniki te spisane zostały przez zaprzyjaźnioną Amerykankę Mary Lawton silnie odczuwalna jest chęć autora do przekazania własnych, osobistych odczuć i wrażeń. Są to opowieści typowo autobiograficzne, ale również, co stanowi największą ich zaletę, opowiadania o egzotycznych, niespotykanych przygodach. O napaści stada wilków, podczas podróży do Kijowa, o pająku – melomanie, wielbicielu muzyki Paderewskiego, który wiernie wysłuchiwał gry artysty na fortepianie, o malowniczych gejzerach Nowej Zelandii, czy o wizytach w koloniach brytyjskich. ,,W pamiętnikach Paderewskiego, obdarzonego twórczą wyobraźnią, wrażliwy czytelnik odczyta bardzo osobiste zwierzenia muzyka."
Pamiętniki Jana Ignacego Padarewskiego oraz wiele innych tytułów poświęconych życiu i twórczości kompozytora, polityka, znajdują się w księgozbiorze biblioteki.
Zapraszamy zatem do korzystania z naszych bogatych źródeł. Jest to doskonała okazja do poszukiwań w zbiorach tradycyjnych, jak również podążając tropem powrotu Polski na mapę Europy, do odwiedzin i skorzystania z materiałów Biblioteki Niepodległości zamieszczonych w Leszczyńskiej Bibliotece Cyfrowej.
Barbara Hałusek
Źródło:
Pamiętniki Ignacy Jan Paderewski HYPERLINK [dostęp 17.11.2020]
Ignacy Jan Paderewski. Kopmozytor. 1860-1941. - Dziedzictwo Muzyki Polskiej HYPERLINK [dostęp 17.11.2020]
Ignacy Jan Paderewski – wirtuoz i polityk HYPERLINK [dostęp 17.11.2020]
Ignacy Jan Paderewski – mąż stanu, który łagodził obyczaje, HYPERLINK [dostęp 17.11.2020]
Fotografia HYPERLINK [dostęp 17.11.2020]