Najlepiej widzę, kiedy zamknę oczy
Data rozpoczęcia: 2021-10-08
Data zakonczenia:
„Nie ma polskiej poezji drugiej połowy XX wieku bez Tadeusza Różewicza. Wszystko, co nowe dzieje się za jego sprawą. Za jego sprawą odnawia się żywioł poetycki zupełnie inny niż ten, znany do tej pory, żywioł obdarty z sentymentalnej poetyckości metaforycznej.”
Piotr Łuszczykiewicz
Tadeusz Różewicz (09.10.1921 – 24.04.2014)
Rok 2021 został ogłoszony Rokiem Tadeusza Różewicza. 9 października – obchodzimy setną rocznicę urodzin pisarza, inicjatora teatru absurdu i jednego z najwybitniejszych poetów XX w., a także najwszechstronniejszych kontynuatorów nurtu europejskiej awangardy literackiej.
Tadeusz Różewicz urodził się 9 października 1921 r. w Radomsku jako czwarty z pięciu synów Stefanii Marii z d. Gelbard i Władysława Różewicza. W rodzinnym mieście uczęszczał do gimnazjum. Wybuch drugiej wojny światowej przerwał naukę poety wymuszając na nim podjęcie pracy fizycznej. W 1942 roku, pod pseudonimem „Satyr”, został zaprzysiężony w AK. Trafił do oddziałów leśnych, gdzie pozostawał do 1944 roku. Po wojnie zamieszkał w Częstochowie, potem w Krakowie, dokąd ściągnął go Julian Przyboś. Tadeusz Różewicz w Krakowie zdał maturę i podjął studia na wydziale historii sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Studiów jednak nie ukończył. Lata 1950–1969 to okres licznych, wielkich podróży poety. W tym czasie poeta wyjechał do Budapesztu, Mongolii, Paryża, czy Chin. W 1968 roku przeniósł się do Wrocławia, w którym pozostał aż do śmierci. Tadeusz Różewicz zmarł 24 kwietnia 2014 roku. Zgodnie z wolą poety, miłośnika Karkonoszy, został pochowany na cmentarzyku obok kościoła Wang niedaleko Karpacza.
„Szukam nauczyciela i mistrza niech przywróci mi wzrok słuch i mowę,
niech jeszcze raz nazwie rzeczy i pojęcia,
niech oddzieli światło od ciemności.” (Ocalony)
„Najlepiej widzę, kiedy zamknę oczy…”, (Kartoteka)
„Nadrealizm, metafizyka i poetyka snów…”, (Kartoteka)
„Pięknych rzeczy nie trzeba dotykać...” (Matka odchodzi)
Spośród wielokrotnie cytowanych fragmentów twórczości Tadeusza Różewicza trudno wybrać te, które są najbardziej reprezentatywne. Różewicz, poeta, dramaturg, myśliciel w swych dziełach zawarł ponadczasowość i uniwersalizm znaczeń. Mistrz połączeń klasyki i nowoczesności, tradycji i nowatorskości. Rozpoznawczy styl ironii i spojrzenia z wielu perspektyw. Twórca unikatowej poetyki, wersyfikacji nazwanej stylem różewiczowskim. Według danych Instytutu Książki dzieła Tadeusza Różewicza zostały przetłumaczone na 49 języków, co plasuje jego twórczość na pierwszym miejscu wśród najchętniej i najczęściej tłumaczonych polskich poetów.
Zapraszamy do wysłuchania opowieści o Tadeuszu Różewiczu i innych wielkich poetach, o których opowiadali Piotr Łuszczykiewicz i Sergiusz Sterna-Wachowiak na spotkaniu pt. „Trzy oceany. Różewicz-Herbert-Grochowiak” z cyklu Między Wierszami. [kliknij tutaj]
https://pl-pl.facebook.com/mbpleszno/videos/394668768705880/
oprac. Barbara Hałusek
Źródło:
https://www.nck.pl/projekty-kulturalne/projekty/patroni-2021/bio/tadeusz-rozewicz [dostęp online 08.10.2021]
Fotografia pochodzi z książki: Nauka chodzenia = Gehen lerne/ Tadeusz Różewicz ; przekł. Karl Dedecius, Bernhard Hartmann, Andrzej Słomianowski ; rys. Eugeniusz Get-Stankiewicz, Wrocław 2007. Książka znajduje się w księgozbiorze biblioteki.