Prawie cały wiek Stanisława Helsztyńskiego
Data rozpoczęcia: 2021-04-13
Data zakonczenia:
Dzienne daty urodzin i śmierci Stanisława Helsztyńskiego zbiegają się ze sobą w kwietniu. Jednak poza tą jedną zbieżnością dzieli je aż 95 lat doświadczeń wojennych, naukowych i literackich.
Kosowo, współcześnie niewielka miejscowość położona kilka kilometrów od Gostynia. W niej właśnie 13 kwietnia 1891 r. na świat przychodzi Stanisław Helsztyński. Uczy się kolejno w nieodległym Siemowie, później we Wschowie, a gimnazjum kończy w Krakowie. Fascynuje się językiem angielskim i w tym kierunku się kształci, chociaż najpierw zaczyna od teologii. Uczy się w Münster i Monachium, jednak studia filologiczne kończy w Poznaniu na początku lat dwudziestych XX w. Kilka lat później uzyskuje tytuł doktora.
Do wybuchu II wojny światowej naucza w warszawskim gimnazjum Ludwika Lorentza, gdzie również pracuje naukowo. Podczas okupacji bierze udział w tajnym nauczaniu, a po zakończeniu konfliktu zajmuje się organizacją katedr filologii angielskiej na uniwersytetach w Warszawie i odzyskanym Wrocławiu.
Literacko debiutuje w 1923 r. książką pt. "Ksiądz Ignacy Skorupka" (takie też jest prawdziwe nazwisko Helsztyńskiego). Współpracuje z "Wiadomościami Literackimi" i innymi periodykami. Jest znakomitym krytykiem i historykiem literatury angielskiej, a także autorem podręczników, biografii czy powieści. Spod jego pióra wychodzą "Zmierzch Popielidów", "Piotr i Skarbimir", "Kronika Maura" czy "Uczeń Amosa".
Przyjaźni się ze Stanisławem Przybyszewskim, Janem Kasprowiczem czy Julianem Szpunarem. Utrzymuje stały kontakt z ziemią gostyńską i pisze teksty do lokalnej "Kroniki Gostyńskiej".
W 1982 r. przyjeżdża do Kosowa, gdzie zostaje otwarta poświęcona mu izba pamięci. Umiera w Warszawie 14 kwietnia 1986 r. S. Helsztyńskiego wspominamy w 130. rocznicę urodzin i 35. rocznicę śmierci.
W zbiorach MBP znajdują się unikatowe materiały poświęcone S. Helsztyńskiemu. Można je również przejrzeć w postaci elektronicznej, korzystając z Leszczyńskiej Biblioteki Cyfrowej. Wystarczy kliknąć tutaj. Mamy też publikacje autorstwa S. Helsztyńskiego. Są one dostępne pod tym linkiem.
Łukasz Domagała